Als 11-jarige jongen kocht ik begin jaren '80 mijn eerste stukje fluoriet op de mineralenbeurs in de Brabanthallen in Den Bosch. Het was maar een klein stukje, maar de mooi doorzichtige licht paarse kubusachtige kristallen op een bedje van witte Bariet waren prachtig. De paarse fluoriet kwam uit Berbes, een klein kustdorpje in de provincie Asturië in Spanje en gelegen aan de golf van Biskaje. Berbes fluorieten zijn altijd een van mijn meest geliefde mineralen gebleven. Op mijn 15e stopte ik abrupt met het zoeken en verzamelen van mineralen, en zette alles bij mijn ouders op zolder. Het was voor een jongen op de middelbare school gewoon te uncool. Wat ontzettend jammer denk ik nu achteraf. Hoeveel extra verzamel- en zoekjaren had ik wel niet kunnen hebben als ik toen de hobby van mineralen verzamelen en zoeken had voortgezet. Op mijn 40e heb ik gelukkig mijn mineralenhobby weer opgepakt, en ben vooral steeds meer en steeds fanatieker zelf gaan zoeken in de bergen, in de grond en in oude mijnen en groeves. En nooit gedacht maar in 2021 was ik daar in Berbes met twee zoekvrienden en nu om zelf te zoeken naar die felbegeerde paarse fluorieten. Onderstaand een verslagje van de zoektocht, de vondsten maar eerst wat algemene informatie over Berbes en zijn Fluorieten.
Berbes
Berbes is een klein gehucht gelegen aan de golf van Biskaje in Asturië Spanje. De provincie Asturië staat onder mineralenverzamelaars bekend als de streek waar veel fluoriet van hoge kwaliteit wordt gevonden, en volgens sommigen een van de beste locaties ter wereld. De blauwe fluoriet van La Viesca, de blauwpaarse uit La Collada, de heldere kleurloze fluorieten met pyriet uit de Emilio-mijn, en de prachtige gele fluorieten uit de Moscona- en Villabona mijn in Solis, zijn maar een greep uit de vele mooie fluorieten die in Asturië worden gevonden. De paarse fluorieten uit Berbes soms met witte bariet en of kleine quartzkristallen zijn niet alleen bij mij favoriet maar ook zeer geliefd onder de verzamelaars.
Het gebied rondom Berbes wordt al vanaf de jaren 30 van de vorige eeuw gebruikt voor mijnbouw voornamelijk voor het winnen van Fluorspar. Op meerdere plekken rondom het gehucht Berbes zijn dan ook open groeves en een aantal mijngangen ontstaan: El Fondril, La Paredona (Franzosen Wand), La Cabana, Cuetu l'Aspa, la Busteriza, en de Ana mijn. Bijna alle deze mijnlocaties boorden min of meer in de zelfde grote fluorietader, de Ana Ader, die kilometers lang en behoorlijk breed is.
Vanaf 1962 is Minersa het belangrijkste mijnbedrijf in Berbes, en heden te dage is Minersa nog steeds eigenaar van alle mijngrond rondom Berbes, en tevens eigenaar van meerdere andere mijnlocaties in Asturië, zoals de dichtbij gelegen Emilio-mijn. Al meer dan 20 jaar word er overigens door Minersa niet meer actief gemijnd rondom Berbes en sinds die tijd trekt het zoekers en verzamelaars aan die hun geluk willen beproeven om er zelf die mooie paarse fluorieten te vinden, waarbij vooral La Paredona in trek is. Je mag er overigens officieel niet zoeken. Met tijden hebben dan ook waarschuwingsbordjes gestaan dat je op privé terrein en dus strafbaar bent, maar deze bordjes verdwenen vaak ook weer snel. Heel soms kwam de politie handhaven, en helaas hebben we dat ook mogen meemaken op onze eigen zoektrip, maar daarover later meer. Voor de duidelijkheid, officieel mag je niet zoeken in he oude mijngebied rondom Berbes.
1. La Paredona (franzosen Wand)
2. La Cabana
3. El Fondril
El Frondril met recht vooruit de oude mijningang, en rechts de wand van de oude groeve
El Frondril de wand van de oude groeve
La Paredona (Franzosen Wand)
De Ana Mijn
Voorbereiding
Het was eind 2019 toen we met een groepje zoekvrienden vanuit onze mineralenvereniging Geo-Oss het idee kregen een week mineralen te gaan zoeken in Spanje. Ik was zelf initiatiefnemer en wilde heel graag dat we dan ook meerdere dagen zouden gaan zoeken in Berbes, om zo op zoek te kunnen gaan naar die mooie paarse fluorietjes, die ik als kind al zo prachtig vond. Het werd al snel de tijd van de coronacrisis en daardoor best lastig om het definitieve zoekgroepje te formeren en tussen alle lockdowns door een goede datum te vinden. Uiteindelijk vormden we een leuke groep met Martijn, Jasper en ik, en richtten we ons op een zoekweek in september 2021. Inmiddels had ik ook contact gelegd met de lokale mineralenzoeker Juan uit Asturië die de weg goed kende in het mijngebied rondom Berbes en die wel met ons wilde mee gaan zoeken. Juan is van beroep bodemonderzoeker en ik had hem via internet leren kennen. We raakten via internet aan de praat en toevalligerwijs kon ik hem via marktplaats aan drie tweedehandse cobra-drilboren helpen die toen ook meteen naar Spanje verscheept zijn. Een mooie daad maar vooral ook mooi voor onze eigen zoektocht in Berbes omdat we zo gebruik konden maken van een goed drilboor om in de soms bikkelharde kwartslagen te kunnen werken.
Vlak na middennacht op 18 september 2021 reden we in ons busje aan op weg naar Asturie. En via Parijs, Bordeaux en San Sebastiaan kwamen we zo rond start van de avond aan op onze camping in de buurt. Die avond was het prachtig weer en konden we zo nog een mooie avondwandeling maken op weg naar de surfers strandtent. In de dagen erna zou het veel wisselvalliger worden met regen afgewisseld met wolken en zon. Die avond ontmoette we ook Juan in de strandtent en maakten we onder het genot van wat eten en een biertje een plannetje voor de zoekdagen. Juan was duidelijk ervaren in het zoeken met zwaarder materieel. Hij had jaren gewerkt in Australië voor een mijnbouwbedrijf. Zelf waren we vooral gewend te zoeken en te werken met handgereedschap. Een van de waardevolle ervaringen van de zoektocht in Berbes is dan ook dat Juan ons wat heeft kunnen leren in het lezen van de rotsen in Berbes en het werken met een drilboor en wiggen. Nogmaals dank hiervoor Juan!!
Zoeken
De dag na de reis en de kennismaking met Juan gingen we al vroeg in de ochtend op pad naar het oude mijngebied rondom Berbes. Het was een mooie dag met wat wolken afgewisseld met zon, en Juan had een 4x4 jeep waardoor we makkelijk via de oude mijnweg over het terrein konden rijden. In eerste instantie keken we wat kort rond in de verschillende kleine oude open groeves zoals die van El Fondril. Onze focus lag uiteindelijk bij La Paredona (Franzosen Wand), de meest interessant plek voor mineralenzoekers, en in de loop van de ochtend gingen we al meteen aan de slag met de drilboor en het zetten van de wiggen. Al snel vonden we wat mini pockets met de eerste fluorieten, niet van superkwaliteit maar leuk om de ochtend van de eerste dag mee te beginnen. Later op de dag vonden we er meer, en met een goed gevoel gingen we in de avond samen met zijn allen wat eten in een lokaal restaurant een dorpje verderop. De eerste dag inspireerde en de volgende dag gingen we dan ook met goede zin terug naar onze plek aan de franzosenwand. Het was die tweede dag duidelijk wat minder weer met wat regen waardoor de heuvel rondom onze zoekplek, glad en modderig werd. Ook die tweede dag maakte we meters en wisten we wat van de wand te verwijderen op zoek naar de mooie pockets en de pockets werden ook steeds wat beter. En toen plots........ stond daar een Guardia Civil die ons in het Spaans en slecht Engels gebood te stoppen met zoeken en zich bij hem te melden. En even later voegden zich nog twee Guardia Civil bij hem, en allen spraken nauwelijks Engels. Juan voerde het woord en al snel werd duidelijk dat ze ons gingen wegsturen van het oude mijnterrein. Juan moest zijn drilboor inleveren en wij een zak met de gevonden fluorieten en wat handgereedschap. Gelukkig hadden we wat grote stukken in de bosjes liggen die ze niet hadden gezien en daardoor niet werden meegegeven, maar het ergste was dat toen we het mijnterrein verlieten, we een stukje geopende pocket achterlieten, en de angst hadden dat een andere zoeker die zou vinden en zou leegtrekken. Wat beduusd en niet goed wetende wat ons nu precies overkomen was, gingen we vervolgens kijken bij een ander mijngebied in de buurt, een oude Caravia-mijn bij een meertje naast de snelweg, maar het weer was slecht en ons humeur inmiddels ook tot het nulpunt gedaald. In de avond zaten we dan ook wat onwerkelijk aan een maaltijd in de surfersstrandtent en te bedenken wat nu te doen. We besloten de volgende dag vroeg in de ochtend terug te gaan naar onze zoekplek om de grote stukken uit de bosjes op te halen. Daar aangekomen lagen de stukken er nog, en gelukkig was ook de open pocket door niemand aangeraakt, al zat er wel een mineralenzoeker op een meter naast de open pocket te zoeken, Oeffff. Snel trokken we deze kleine pocket nog leeg alvorens we het mijnterrein weer verlieten. In overleg met Juan besloten we dat het verstandig was niet verder te zoeken om het risico om opnieuw weggestuurd te worden en grotere problemen te krijgen te voorkomen. Verstandig....... maar wel erg jammer want de zoekplek waar we zaten had potentie om meer en grotere pockets te vinden. We hadden wel inmiddels wat gevonden dus geen lege handen, maar het smaakte eigenlijk naar meer. Juan stelde ons gerust dat hij verwachtte dat hij zijn drilboor en wij ons handgereedschap en de zak met vondsten nog wel terug zouden krijgen. Hij beloofde dan ook de zak met mineralen op te sturen wanneer hij ze van de Guardia Civil terug ontving. Daarmee was het zoeken in Berbes ten einde. We veranderden ons zoekschema en gingen eerder dan gepland op weg naar Fuentes de Ebro voor zoeken naar heldere gipskristallen........
